[Boek] Naomi Okamoto – Japanese Ink Painting / The Art of Sumi-e

In 1996 verscheen van Naomi Okamoto het boek Japanese Ink Painting. The Art of Sumi-e (Sterling Publishing Co., Inc. New York, 1996). Bijna 20 jaar later kwam er een uitgebreidere versie uit: The Art of Sumi-e. Beautiful ink painting using Japanese brushwork (Search Press, 2015).

In The Art of Sumi-e gidst Okamoto je door veel technieken en materialen van het Japanse penseelschilderen. Ze laat met toegankelijke (voor)beelden en eenvoudige oefeningen zien hoe je kunt beginnen met sumi-e en hoe je je vaardigheden kunt ontwikkelen.

Zij bespreekt:

• hoe het penseel vast te houden
• hoe het penseel te vullen
• hoe je het penseel kunt hanteren
• hoe je inkt kunt maken van de inkststeen
• hoe de inkt zich gedraagt op bepaald papier of op zijde
• hoe rijstpapier op te plakken
• hoe je een stempel kunt maken
• hoe je composities maakt.

Enkele goede tips van Okamoto

Een belangrijk advies is: corrigeer nooit je lijnen. Want elk moment bestaat slechts één keer en hetzelfde geldt voor elke lijn, die je schildert. Okamoto adviseert ook vóórdat je begint, zorgvuldig te denken aan dat wat je wilt schilderen. En: zodra je het penseel in je hand houdt, geef ‘m toestemming, dat hij je leidt. Begin maar gewoon te schilderen en laat je denken zo veel mogelijk los.

Invloeden van het Taoisme en het zenboeddhisme

Sumi-e wordt door Naomi Okamoto ook geplaatst binnen de historische, culturele en spirituele achtergrond. De wortels ervan liggen in de 14de eeuw in China. Het Taoisme en het zenboeddhisme hadden een grote invloed op deze schilderkunst. Dat komt o.a. tot uiting in de onderwerpen en het gebruik van witte ruimte. De kunstenaars halen hun onderwerpen uit de natuur: vissen en vogels, koeien en katjes, orchideeën, bamboe, bergen, bomen, fruit, groente, pruimenbomentakken, paddenstoelen, landschappen etc. Het wit staat voor het Niets, de Leegte vanwaaruit Alles ontstaat.

De traditionele Japanse schilderkunst

De traditionele Japanse schilderkunst gebruikt alleen maar (zwarte) inkt, witte ruimte en simpele penseelstreken om de essentie van een onderwerp te vangen; de eenvoud en de harmonie met de natuur kan door de suggestie worden benadrukt. Elke lijn is de spiegel van de aandacht, energie en de ziel van de schilder. Het doel is niet om een realistisch beeld van de werkelijkheid te maken, maar eerder een uitdrukking van een manier van kijken.

In de 19de eeuw wordt de Japanse traditie sterk beïnvloed door het westers naturalisme. Zo raakte in de compositie het wit, de witte ruimte, ‘uit’ en er werden meer kleuren gecombineerd.

Schilderen met zwarte inkt of kleur

Tegenwoordig worden er twee soorten inktschilderijen onderscheiden: in Sui-boku-ga (sui = water, boku = inkt, ga = schilderen/schilderij) speelt zwarte inkt de belangrijkste rol en in Boku-sai-ga (sai = gekleurd) wordt een verscheidenheid aan kleuren gebruikt.

Naomi Okamoto werd in 1951 geboren in Tokyo, Japan. Ze studeerde schilderkunst, kalligrafie, esthetiek, kunstgeschiedenis en literatuur. Ze kreeg les van beroemde Japanse en Chinese meesterschilders en werkte met verschillende (oosterse én westerse) technieken, zoals olie- en waterverf, pastel en inkt. Sinds de jaren negentig geeft zij in Duitsland cursussen en workshops.

Voor de westerse student

Japanese Ink Painting en The Art of Sumi-e zijn vooral geschreven voor de westerse student. Naast de traditionele onderwerpen, schildert Okamoto Europese landschappen en kleurige natuurstudies. Haar gebruik van kleur doet westers aan. Eenvoud wordt gecombineerd met een nadruk op intuïtieve expressie. Zij verbindt zo in haar boeken de oosterse traditie met een voor de westerse mens begrijpelijke manier van kijken. En ze geeft haar studenten alle ruimte om te experimenteren en iets eigens op papier te zetten.

Boeken aanschaffen

De boeken zijn leverbaar in het Engels. Je kunt ze aanschaffen via Bol.com of BookDepository.

Ken jij dit boek? Deel jouw mening en ervaringen hieronder!