Sumi-e, een zenmoment

Mijn ervaring met een workshop sumi-e in het Zentrum

Op zaterdag 3 juni 2017 ben ik naar een introductiemiddag van het fenomeen sumi-e-schilderen geweest. Nu weet ik er wel al wat vanaf, maar dit ging uit van het Zentrum in Utrecht. Dit keer met een echte Zenmonnik en sumi-e-meester Beppe Mokuza Signoritti en 3 helpers dus helemaal voor het eggie. De locatie was prachtig, het Bartholomeus ziekenhuis, dat beneden een grand café heeft en boven ook zalen verhuurt. En een grote tuin met terras. En een goed verzorgde lunch. En een aangename sfeer. Er was een ochtendmeditatie, maar ik had gekozen om alleen het middagprogramma te volgen.

Beppe Mokuna aan het werk – bron Boeddhistische Dagblad

Schilderen op blote voeten

Ik had de beginselen al van de Chinese juf Tan geleerd, maar dit was net weer even anders.
De tafels werden op hoge blokken gezet, zodat iedereen op blote voeten staand kon werken behalve ik en een andere vrouw. Ik ga geen 3 uur staan.

Alles stond klaar, inkt, penselen, papier, water

Er was een onbeperkte stapel onbedrukt krantenpapier om te oefenen met een vaste hand. Om later, in één streek en met de juiste aandacht en concentratie goed neer te zetten, wat je wilde. Dat is het doel waarnaar we streven. Het is aan te bevelen om eerst 20 minuten te mediteren. Daar was de ochtend voor, maar ik was pas in de middag gekomen.

Beginnen met bamboe schilderen

Je kan bamboe schilderen ervaren als de eerste stappen op het pad van sumi-e schilderen. Je kan bamboe schilderen gebruiken als meditatie. Als zelfstandige voorstelling. Maar je kan het ook in 5 stappen ervaren, als de toonladders van het sumi-e schilderen. Je oefent er vaardigheid mee om tot andere voorstellingen te komen. Je krijg een vaardige hand van schilderen en je oefent om in een streek de juiste vorm neer te zetten. Zoals de veren van een vogeltje, die zijn niet zoveel anders dan de blaadjes van de bamboe.

Bamboe schilderen in vijf stappen

Deze middag werd de kennis in 5 stappen aangeboden.

sumi-e en zen, bamboe voorbeeld

1. Eerst rechte strepen zetten met de juist houding van de hand en de juiste verhouding inkt en water en het penseel in de juist vorm. Dat duurde wel 3 kwartier. Met een dikke plat gedrukte penseel, dus je kreeg zwarte vingers.
2. Daarna bamboe, dat is ook strepen, maar nu met een onderbreking.
3. Daarna knopen, dat zijn de veegjes tussen de onderbrekingen, waar de takken aankomen.
4. Dan de takken met een iets dunner penseel
5. En tot slot in één veeg de blaadjes.

Dat alles duurde 3 uur. Met een kleine pauze. Geoefend op wel 30 vellen. Je kon niet aan fase 2 beginnen als fase 1 nog niet perfect was. Je werd aan alle kanten ondersteund, zodat je je hand goed in de juiste richting had, vanuit je schouder werkte enz.

Hoeveel bamboe moet je schilderen, voordat je een pandabeertje kunt schilderen?

Mij was het allemaal bekend, maar toch was het een hele leuke middag. En nu weten we ook hoe het gaat en hoeveel bamboe er vooraf gaat voordat je een pandabeertje kunt schilderen.

Het antwoord is voor ieder verschillend. De een moet meer oefenen dan de ander. Net zoals het voor ieder verschillend is wanneer je een muziekinstrument speelt en je wel of niet in een orkest kan meespelen.

Groetjes, Corry uit Utrecht

Wil je op de hoogte blijven en maandelijks een nieuwsbrief ontvangen?